Signe de recampament, atribut politic e militari, la crotz occitana foguèt tanben un simbòl religiós. Istòria d’un simbòl grand.
Son origina remonta a un temps de memòria perduda ! Encara presenta, a l’ora d’ara, dins d’unas glèisas d’Orient, seriá apareguda en Occident abans l’an mil, segon los movements e los mescladisses de populacions. Mas coma s’espandiguèt puèi sus las tèrras de lenga occitana ? Doass ipotèsis màger se destacan.
Al sègle X, aquela crotz a dotze pometas ondra ja lo blason dels senhors de Venasca (una ciutat de la Vau Clusa actuala). Un sègle mai tard, foguèt transmesa als comtes de Tolosa, venguts marqueses de Provença per un jòc de maridatges. Seriá, dins aquel cas, d’eiretatge provençal. Òc mas… A la meteissa epòca, la « crotz raimondina » rejonh las armas dels comtes de Tolosa mercés a Raimond IV, cap -al sud-de la primièra crosada. La ciutat e lo seu comtat ne fan son emblèma a comptar del sègle XII. Pròva de sas rasigas tolosanas ? Al fial de las aliganças, acabèt per venir lo simbòl d’un territòri larg que cobrís l’airal linguistic occitan.
Entravat per l’annexion dels territòris occitans al reialme de França aprèp la crosada contra los catars, son usatge perdura dins qualquas familhas e ciutats. La revolucion l’enebís… mas demòra un estendard cultural e politic fòrt, arborat pels vinhairons revoltats de 1907. Bandejèt e bandeja encara dins de nombroses recampaments ciutadans. Son retorn institucional remonta, el, a las annadas 1970, periòd que la vei entrar dins l’identitat visuala de las regions Miegjorn-Pirenèus e Lengadòc-Rosselhon. Despuèi 2016, la crotz occitana fa partida del logò de la nòstra Region.
. Article publicat per lo sit de la Region Occitanie