Las manifestacions occitanas grandas de las annadas 1980 a Montpelhièr e Tolosa èran de clamors pel país: defendre l’«emplec al país» e far ressonar la preséncia de l’occitan dins la television publica. Èran mai socialas e culturalas que politicas.
Dins las annadas 2000, novèlas estructuras, nascuda de la professionalizacion de l’accion occitana (Confederacion de las Calandretas, FELCO, Òc-Bi, etc.), en ligam amb l’Institut d’Estudis Occitans, organizèron las manifestacions Anem Òc de Carcassona 2005, Besièrs 2007, tornarmai Carcassona 2009, Tolosa 2012, Montpelhièr 2015. Lor crida èra clara: sosten public e institucional per la lenga occitana.
Dètz ans mai tard, la manifestacion Carrièras occitanas dels 25 e 26 d’octobre 2025 se despleguèt coma una dimenjada viva, reivindicativa, que conjugava fèsta e reflexion per afirmar l’identitat occitana.
Los e las organizatrices, una còla joventa e descomplexada menèron l’eveniment amb energia, sens las constrentas de las grandas associacions. La cançon Joan Petit que dança foguèt causit coma emblema, e donc la vila de Vilafranca de Roergue per aculhir la manifestacion.
En octobre de 1643, lo poder reial faguèt escartelar Joan Petit, cap dels crocants que resistiguèron a l’aument de las talhas que finançavan la monarquia francesa. Foguèt ordenat de destruir son ostal, que jamai plus se tornèsse bastir.
La dimenjada combinèt manifestacion per las carrièras, reflexion e simbòl politic. Per simbolisme e memòria, la marcha passèt dins la vila darrièr la bandièra DESCOLONIZAM-NOS e amb l’eslògan «Lo que parla pas es un francés». L’ostal de Joan Petit foguèt rebastit simbolicament mentre se cantava «Joan Petit que torna», un signe clar per reabilitar la memòria e per combatre lo despotisme del colonizator.
L’organizacion foguèt un trabalh collaboratiu exemplar: logistica, comunicacion, mai de 300 repaisses servits, un finançament e un nombre de benevòl notable. Amb una granda majoritat de joves recampats, lo tresen temps de revendicacion occitana es nascut: valent, jove, imaginatiu.
Los e las organisatrices, filhs e filhas del trabalh cultural e educatiu del mond occitanista, portan de revendicacions nòvas, mai radicalas e identitàrias. Reivindican la reconeissença del colonialisme de l’Estat francés e l’exigéncia de parlar occitan.
Aqueste tresen temps de revendicacion s’inscriu dins Paratge, lo del sègle XXI: dignitat, egalitat, respècte mutual entre las personas, sens distinccion de naissença, de poder, de raça, de sexe, de genre o de lenga.
Aital, la manifestacion Carrièras occitanas es un convit a far créisser lo moviment per un tresen temps de revendicacion occitana, viu, collectiu e fèrme.