La question de las lengas es una plan bona entrada per soscar a las societats pramor que la lenga es sempre au mitan, au nogau daus procèsses de dominacion.
Aquò ven d’una rason majorala e qu’es gaire vista pel monde, que de factò cada lenga es sobeirana. Quand lo mond parlan, charran en occitan, es aquela lenga que senhoreja e organiza la comunicacion. Soleta. Las autras lengas (amai lo francés) son fòra jòc de l’escambi.
Es una sobeiranetat prigonda amor que la lenga estructura lo mentau, lo biais de pensar, de concebre la realitat. Atau, es sobeiranetat de l’esperit.
Aquí i a doas alternativas, siá admetre que las soberanetats se costejan en tot trapar biais per comunicar quora es necite (e ara las maquinas venon plan ajudarelas). Siá refús e volontat d’impausar la sola sobeiranetat de sa lenga en liquidar las autras.
Rementam qu’es la causida de França que contunha amb sas leis e practicas colonialas. E amb aquò lo nòstre país fa part d’un club mondiau requist.
Ara que « l’Ubris Dominando » e l’èime imperialista son tornarmai desliurats, vesèm plan que las lengas son au mitan de l’actualitat cremanta de la planeta. Russia legitima per sa lenga sas guèrras imperialas. China practica a bèla escala la destruccion lingüistica e culturala (Tibet, Oigors, Hong-Kong…).
Per nautres mesuram cada jorn cossí la lenga de Wall-Street es animada d’una volontat fèra de dominacion totala. Serà plan refortida pel deliciós esperit Far-West qu’es ara tornat alai au poder.
Atau lo progrès progressa e l’avenir se sarra.
J.L Blénet Cronica dins Midi Libre .