Après una setmana d’interminablas consultas, lo president francés, Emmanuel Macron, a finit qu’a nomenat lo veteran politic bearnés François Bayrou, dirigent del Movement Democratic (Modèm), nòu primièr ministre, en substitucion del conservator Michel Barnier, censurat lo 4 de decembre. Bayrou parla occitan, quitament en public, e es conegut per sas declaracions de defensa de la lenga nòstra e de las autras lengas autoctònas minorizadas de l’estat francés. Curiosament, lo jorn d’aquela designacion, lo 13 de decembre, correspond a l’anniversari de la naissença d’Enric III de Navarra, vengut Enric IV de França, lo rei bearnés que l’admira Bayrou e sul qual a fòrça escrich.
Defensor de la Lei Molac
D’efièch, quand lo Conselh Constitucional descafeïnèt la Lei Molac, Bayrou, denóncièt “una entrepresa d’eradicacion lingüistica” e demandèt que lo president Macron, prenguèsse la situacion en man per modificar las causas. O diguèt dins una entrevista facha per Michel Feltin-Palas e publicada dins L’Express.
Dins aquela entrevista, Bayrou mastegava pas sas rasons e assegurava que “raiar d’un trach de pluma los decennis d’esfòrces realizats per transmetre aquelas lengas qu’apertenon al patrimòni lingüistic francés, es inconsequent, sens precedent e perilhós”.
Contra la reforma del collègi
Ancian ministre de l’educacion francés de 1993 a 1997, l’elegit bearnés apara vigorosament ara l’ensenhament immersiu e lo considèra fòrça eficaç.
De remembrar qu’en decembre de 2015, Bayrou participèt a la “Batejada” dels novèls ensenhaires de las calandretas ont s’engatgèt a se batre per l’occitan e contra la reforma del collègi de la ministra socialista Najat Vallaud-Belkacem. En aquela escasença, assolidèt que la lenga occitana èra un “tresaur”, “una faiçon de veire lo Mond”. A mai, assegurèt que l’occitan èra la lenga de son paire que moriguèt quand el èra encara jove.
“Qu’ei finit lo temps de la vergonha”
En 2012, en plena campanha de la presidenciala, dins un discors prononciat a Tolosa, Bayrou demandèt que las lengas regionalas de França foguèsson reconegudas a lor justa plaça e diguèt, en occitan, “qu’ei finit lo temps de la vergonha, que comença lo temps de la fiertat”.
Info / Jornalet